पेजर आक्रमण कसरी मोसादसँग जोडिएको छ, हेजबुल्लाहका लागि कस्तो धक्का?

लेबनानको स्वास्थ्य मन्त्रालयले पेजर विस्फोटमा एक बालकसहित कम्तीमा नौ जनाको मृत्यु भएको जनाएको छ। हेजबुल्लाहका सशस्त्र सेनाहरूले सञ्चार गर्न पेजरहरू प्रयोग गर्छन्।

बेरुतसहित अन्य धेरै क्षेत्रमा विस्फोट भएको थियो। विस्फोटमा घाइते भएका 2,800 जनामध्ये लेबनानका लागि इरानी राजदूत पनि थिए।इजरायलको मोसाद गुप्तचर सेवाले हजारौँ हेजबुल्लाह पेजरहरू विस्फोट गरेको धेरैवटा रिपोर्टहरूले बताउँछन्। लेबनानका एकजना वरिष्ठ सुरक्षा अधिकारीले पेजरहरू केही महिनाअघि देशमा ल्याइएको बताएका छन्।

इजरायली र अमेरिकी स्रोतहरूले भने कि पेजरहरूमा भएका विस्फोटकहरू समयपूर्व सक्रिय भएका थिए किनभने इजरायलले हिजबुल्लाहलाई योजनाको बारेमा थाहा भएको आशंका गरेको थियो। हेजबोल्लाहलाई इरानको समर्थन प्राप्त छ। "हेजबुल्लाहका धेरै एकाइहरू र संस्थाहरूका कर्मचारीहरू यी पेजरहरूको कब्जामा थिए।"विस्फोटमा आठ जनाको मृत्यु भएको थियो।

हिजबुल्लाहले उक्त आक्रमणका लागि इजरायललाई दोष दिएको छ। समूहले यसलाई "आपराधिक आक्रमण" भन्यो र "बदला लिने" वाचा गऱ्यो। इजरायली सेनाले यस घटनामा टिप्पणी गर्न अस्वीकार गरेको छ। विस्फोट हुनुभन्दा केही घन्टाअघि इजरायलको सुरक्षा मन्त्रिपरिषद्ले देशको उत्तरमा हिजबुल्लाहको आक्रमणबाट विस्थापित मानिसहरूको सुरक्षित फिर्ती युद्धको आधिकारिक उद्देश्य रहेको बताएको थियो।

इजरायल र हमासबीच सन् 2023 अक्टोबर 7 देखि गाजामा युद्ध सुरु भएको थियो। त्यसबेलादेखि इजरायल-लेबनान सीमामा लगभग दैनिक गोलीबारी भइरहेको छ। हेजबुल्लाहले इरान समर्थित प्यालेस्टिनी समूहको सहयोगमा काम गरिरहेको बताएको छ।

"बुधबार जारी गरिएको नयाँ विज्ञप्तिमा हेजबुल्लाहले आफ्नो" "गाजाको समर्थनमा अभियान" "जारी राख्ने बताएको छ।" "" हेजबुल्लाह र हमासलाई इजरायल, बेलायत र अन्य देशहरूले आतङ्कवादी सङ्गठनका रूपमा प्रतिबन्धित गरेका छन्।लेबनानमा हालै जे भएको थियो त्यो "अत्यन्त चिन्ताजनक" भएको संयुक्त राष्ट्रसङ्घका प्रवक्ताले बताए।

मङ्गलबार साँझ, लेबनानका धेरै मानिसहरू स्तब्ध भए र विश्वास गर्न सकेनन्। आफ्नो वरिपरि के भइरहेको छ भन्ने उनीहरूले बुझेनन्। हेजबुल्लाहले आफ्ना लडाकुहरूले प्रयोग गरिरहेका पेजरहरूको कुनै निश्चित सङ्ख्या नभएको बताएको छ। यो समूह कुराकानीका लागि पेजरमा निर्भर छ किनकि त्यहाँ मोबाइल ह्याक गर्ने वा ट्र्याक गर्ने जोखिम छ।

लेबनानको राजधानी बेरुत र अन्य क्षेत्रमा स्थानीय समयअनुसार दिउँसो 3.30 बजे विस्फोट भएको हो। विस्फोट सिसिटिभी फुटेजमा देख्न सकिन्छ। सुपरमार्केट नजिकै मानिसको झोला वा पकेटमा विस्फोट भएको थियो। त्यसपछि त्यो मानिस भुइँमा खस्यो। उनी पीडामा रोइरहेकी थिइन्। अन्य पसल मालिकहरू पनि उनको हेरचाह गर्न हतारिए।

केही घण्टापछि एम्बुलेन्स अस्पतालतर्फ गइरहेको थियो। अस्पतालहरू घाइते व्यक्तिहरूले भरिएका थिए। स्वास्थ्यमन्त्रीले घाइतेमध्ये 200 जनाको अवस्था गम्भीर रहेको बताए। पीडितका परिवारहरू उनीहरूको मृत्युको खबरका लागि अस्पताल बाहिर पर्खिरहेका थिए।

बेरुतको अशरफिह जिल्लाको एलएयू मेडिकल सेन्टरको मुख्य गेट बन्द गरिएको थियो र सीमित सङ्ख्यामा मानिसहरूलाई भित्र जान अनुमति दिइएको थियो। "यो निकै संवेदनशील छ र केही दृश्यहरू डरलाग्दा छन्", अस्पतालमा काम गर्ने एक व्यक्तिले बीबीसीलाई बताए।’’अधिकांश घाइतेको टाउको, अनुहार, हात र खुट्टामा चोट लागेको उनले बताए। "अधिकांश घाइतेहरूले आफ्नो औँला गुमाएका छन्। केही मानिसहरूले आफ्ना सबै औँला गुमाएका छन्।’’

इरानी राजदूतकी श्रीमती मोजताबा अमानीले भनिन्ः "उनी (इरानी राजदूत) विस्फोटबाट हल्का घाइते भएका छन् र अस्पतालमा निको भइरहेका छन्।हिजबुल्लाहको मिडिया कार्यालयले आठ लडाकुहरूको मृत्यु भएको पुष्टि गरेको छ। घटनाको स्थान वा परिस्थितिको बारेमा कुनै विवरण दिइएको थिएन। यति मात्र भनिएको छ कि यी मानिसहरू "यरूशलेम जाने बाटोमा शहीद" भएका थिए।

समूहका नजिकका एक स्रोतले एएफपी समाचार एजेन्सीलाई भने कि बेका उपत्यकामा हिजबुल्लाहका सांसद अली अम्मारको छोरा र दस वर्षीया छोरी मारिएका थिए। अर्का सांसद हसन फदलल्लाहका छोरा पनि घाइते भएको स्रोतले जनाएको छ। यसअघि उनको मृत्यु भएको खबर आएको थियो।

बेलायतस्थित सिरियन अब्जर्वेटरी फर ह्युमन राइट्सले छिमेकी सिरियामा पेजर विस्फोटमा 14 जना घाइते भएको बताएको छ। हेजबुल्लाह सिरियाको गृहयुद्धमा सरकारको साथमा लडिरहेको छ।