बनारसमा नरेन्द्र मोदीको जितको अन्तर कसरी कम भयो, के भन्छन् बनारसी ?

बनारसमा नरेन्द्र मोदीको जितको मार्जिन १ लाख ५२ हजारमा मात्र सिमित भएको चर्चा रोकिएको छैन।

एक दर्जन केन्द्रीय मन्त्री बनारसमा छिरेका बेला मोदीको जितको अन्तर निकै कम थियो। २०१९ मा मोदी बनारसबाट करिब चार लाख ८० हजार मतको अन्तरले विजयी भएका थिए ।

यसपटक कांग्रेस र समाजवादी पार्टीले बनारसमा गम्भीरताका साथ चुनाव लडेको भए मोदीले हार्न सक्थे भन्ने धेरैको विश्वास छ । राहुल गान्धीले पनि रायबरेलीमा मंगलबार भने कि यदि उनकी बहिनी प्रियंका गान्धी बनारसमा नरेन्द्र मोदीको विरुद्धमा भएको भए उनले दुईदेखि तीन लाखको अन्तरले चुनाव जित्ने थिए।

यसको मतलब कांग्रेसले पनि मोदीको कदको तुलनामा बनारसमा उपयुक्त उम्मेदवार नउठाएको स्वीकार गरिरहेको छ। बनारसमा कांग्रेसले 2014, 2019 र 2024 मा मोदीको विरुद्धमा अजय राईलाई तीन पटक उम्मेदवार बनाएको थियो। पक्कै पनि तीन पटक पराजय भइसकेको छ ।

अजय राई सन् २०१९ र २०१४ मा नराम्ररी पराजित भएका थिए । यसबाहेक अजय राईले पनि बनारसबाट सन् २००९ मा समाजवादी पार्टीको टिकटमा चुनाव लडेका थिए र पराजित भएका थिए । २०२२ को यूपी विधानसभा चुनावमा, अजय राई पिन्द्रा विधानसभा क्षेत्रबाट कांग्रेस उम्मेद्वार थिए र उनी तेस्रो भए। त्यसको अर्थ अजय राई पछिल्ला पटक चुनाव हारे र कांग्रेसले चौथो पटक पनि बाजी लगाए ।

अजय राईलाई सोधियो कि के राहुल गान्धीले बनारसमा मोदीको विरुद्धमा कांग्रेसले बलियो उम्मेदवार उम्मेदवार बनाएको छैन भन्न खोजिरहेका छन्? यस प्रश्नको जवाफमा राई भन्छन्, ‘हामीले प्रियंका गान्धीलाई बनारसबाट चुनाव लड्न अनुरोध गरेका थियौं । म राहुल गान्धीसँग पनि सहमत छु कि प्रियंका गान्धीले बनारसबाट मोदीलाई हराउन सक्थे।

अजय राईको राजनीतिक पृष्ठभूमि पनि बीजेपीको छ। समाजवादी पार्टी र कांग्रेसमा प्रवेश गर्नु अघि, राई 1996, 2002 र 2007 मा बनारस जिल्लाको कोल्साला विधानसभा क्षेत्रबाट भाजपाबाट विधायक निर्वाचित भएका थिए। 2009 मा अजय राईले बनारस लोकसभा क्षेत्रबाट भाजपाको टिकट चाहन्थे तर पार्टीले मुरली मनोहर जोशीलाई उम्मेदवार बनाएको थियो। यसबाट रिसाएर उनी भाजपा छोडेर समाजवादी पार्टीमा प्रवेश गरे र २०१२ मा कांग्रेसमा प्रवेश गरे।

दिउँसो ढल्किँदै गर्दा चर्को घाम निषादराज घाटको सिँढीबाट गंगा नदीतिर झरिरहेको छ । बनारसको यो गंगाघाटको सिँढीमा छायाँ फैलिएपछि आसपासका क्षेत्रका डुङ्गा चलाउनेहरू घरबाट बाहिर निस्केर सिँढीमा बसिरहेका छन् । तिनीहरू पर्खिरहेका छन् कि मानिसहरू आउँछन् र गंगा नदीमा डुङ्गा यात्रा गर्न सोध्छन्। गौरीशंकर निषाद विगत दुई घण्टादेखि बसेका थिए तर कोही आएनन् ।

साँझ पर्न थालेपछि गौरीशंकर निषादको निराशा बढ्न थाल्छ। बिहानैदेखि उसले पैसा कमाएको छैन । आज घरायसी राशन र पानी कहाँबाट ल्याउला भनेर चिन्तित छन् । गौरीशंकर निषाद भन्छन् कि पछिल्ला केही वर्षहरूमा बनारसका नाभिकहरूको कमाई व्यवस्थित रूपमा प्रभावित भएको छ।

निषाद भन्छन्, “जब नरेन्द्र मोदी २०१४ मा गुजरातबाट बनारस आए, हामीले उहाँलाई निकै उत्साहपूर्वक साथ दियौं। हामीले सोचेका थियौं कि चीजहरू राम्रो हुनेछन्। तर उनको एजेण्डा के थियो भन्ने सत्यता अहिले बाहिर आएको छ । 2019 मा पनि हामीले आशा हारेनौं र उहाँलाई भोट दियौं, तर 2024 मा हामीले कांग्रेसलाई भोट दियौं र अब मोदीबाट कुनै आशा छैन।

गौरीशंकर निषाद भन्छन्, “उनीहरू गंगा नदीमा यात्रा गरिरहेका छन्। यसको अनलाइन बुकिङ भैरहेको छ । सरकारले अनलाइन बुकिङबाट कर उठाउँदै आएको छ । जब देखि क्रूज आयो, हाम्रो कमाई नगण्य भएको छ। हामी कसरी क्रूजसँग प्रतिस्पर्धा गर्न सक्षम हुनेछौं?

2018 मा, उत्तर प्रदेशका मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथले बनारसको गंगा नदीमा पाँच-तारे लक्जरी क्रूज सुरु गरे। यस क्रुज मार्फत गंगाका ८२ वटा घाटको भ्रमण गर्न सकिन्छ र टिकटको शुल्क प्रतिव्यक्ति ७५० रुपैयाँ पर्छ । यो ३० मिटर लामो डबल डेकर क्रुजमा एकै पटक ११० जना बस्न सक्नेछन् ।