युक्रेनले रुसको सम्पत्तिबाट ५० अर्ब डलर ऋण पाउने,जी ७ मा के के भयाे सम्झौता?

G-7 ले युक्रेनका लागि ५० अर्ब डलर ऋण जुटाउन रुसको जफत सम्पत्ति प्रयोग गर्न सहमत भएको छ। युक्रेनले यो रकम रुससँगको युद्धमा प्रयोग गर्नेछ ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले भने, रुसका लागि यो अर्को चेतावनी हो कि "हामी पछि हट्दैनौं।" यद्यपि, रुसले यो ऋण सम्झौतामा यसको नतिजा "धेरै पीडादायी" हुने बताएको छ।

यो रकम यो वर्षको अन्त्यसम्म आइपुग्छ भन्ने अपेक्षा गरिएको छैन । तर यसलाई युक्रेनलाई युद्धको तयारी गर्न र आफ्नो अर्थतन्त्रलाई सहयोग गर्ने दीर्घकालीन समाधानको रूपमा हेरिएको छ। इटालीमा चलिरहेको G-7 शिखर सम्मेलनमा, युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोडिमिर जेलेन्स्की र अमेरिकी राष्ट्रपति बाइडेनले युक्रेन र अमेरिकाबीच १० वर्षे द्विपक्षीय सुरक्षा सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे, जसलाई कीभले "ऐतिहासिक" भने।

सम्झौताले युक्रेनका लागि अमेरिकी सैन्य र प्रशिक्षण सहयोग प्रदान गर्दछ - तर युक्रेनमा लड्न अमेरिकाले सेना पठाउन बाध्य छ भन्ने कुरा भने छैन। सन् २०२२ मा युक्रेनमा रुसले आक्रमण गरेपछि युरोपियन युनियन र जी ७ ले रुसको ३२५ अर्ब डलर बराबरको सम्पत्ति रोक्का गरेको थियो । यी सम्पत्तिहरूले वार्षिक तीन अर्ब डलर ब्याज आम्दानी गर्दै आएका छन्।

G7 योजना अन्तर्गत युक्रेनले अन्तर्राष्ट्रिय बजारबाट लिएको ५० अर्ब डलर ऋणको वार्षिक ब्याज तिर्न ३ अर्ब डलर प्रयोग गरिनेछ। दक्षिणी इटालीको पुगलियामा भएको शिखर सम्मेलनमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा राष्ट्रपति बाइडेनले युक्रेनलाई ५० अर्ब डलर ऋण दिने र हामी पछि हट्ने छैनौं भन्ने पुटिनलाई सम्झाउने पनि बताए ।

राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले अमेरिका र यसका अन्य सहयोगीहरूलाई उनीहरूको समर्थनका लागि धन्यवाद दिए। नयाँ सुरक्षा सम्झौताको सन्दर्भमा उनले भने, "यो वास्तवमै ऐतिहासिक दिन हो र यो सन् १९९१ मा युक्रेनले स्वतन्त्रता प्राप्त गरेपछि युक्रेन र अमेरिकाबीचको सबैभन्दा बलियो सम्झौता हो।" क्यानडा, फ्रान्स, जर्मनी, इटाली, जापान, बेलायत र अमेरिका जस्ता धनी राष्ट्रहरूको G7 समूह युक्रेनको महत्त्वपूर्ण आर्थिक र सैन्य समर्थक रहेको छ।

अन्य G-7 नेताहरूले पनि $ 50 बिलियन ऋण सम्झौताको प्रशंसा गरेका छन्। किभका केही व्यक्तिहरू, जसले यो पैसा प्राप्त गर्न दबाब दिइरहेका थिए, G7 देशहरूले जम्मा गरिएको 300 बिलियन डलरको सम्पूर्ण रकम रिलिज गर्न चाहन्थे र यसमा ब्याज मात्र होइन। तर युरोपेली केन्द्रीय बैंकले यो सम्भावना अस्वीकार गरेको थियो।

यसअघि अमेरिकाले युक्रेनलाई ६१ अर्ब डलर सहयोग गरेको थियो । अमेरिकी प्याकेजको प्रत्यक्ष अर्थ युक्रेनको फ्रन्टलाइनमा मिसाइलहरू बढाउने हो भन्ने बुझिएको थियो। तर त्यस बाहेक युक्रेनले यो वर्षसम्म यो रकम नपाउने भएकाले अहिलेको युद्धको प्रकृतिमा निकै कम प्रभाव पर्ने अनुमान गरिएको छ । हाल युक्रेनले आफूलाई थप हतियारको तत्काल आवश्यकता रहेको बताएको छ ।

विशेषगरी हवाई प्रतिरक्षा प्रणाली ताकि रुसी मिसाइल र ड्रोनले आफ्ना सहर र पावर प्लान्टहरूमा हुने आक्रमणलाई असफल बनाउन सकियोस्। यसका साथै लामो समयदेखि प्रतिक्षामा रहेको एफ–१६ लडाकु विमान पनि चाहिन्छ । यो गर्मीमा तिनीहरू डेलिभर हुने अपेक्षा गरिएको छ। जी–७ शिखर सम्मेलनमा जेलेन्स्कीले नयाँ सुरक्षा सम्झौतामा अमेरिकाबाट प्राप्त युद्धविमानको खेप पनि समावेश भएको बताए ।

यो ऋण युक्रेनको लागि प्रतीकात्मक अर्थ छ। अब यसको आक्रमणकारीले यसबाट भएको क्षतिको मात्र होइन तर युक्रेनलाई आफ्नो रक्षाको लागि पनि तिर्न बाध्य पारेको छ। जेलेन्स्कीका एक निकटतम सल्लाहकारले रुसलाई यसरी सजाय दिने पश्चिमी देशको निर्णय यस युद्धको टर्निङ प्वाइन्ट भएको बताएका छन् । रुसको केन्द्रीय बैंकको जफत गरिएका अधिकांश सम्पत्ति बेल्जियममा छन्। अन्तर्राष्ट्रिय कानुनअनुसार देशहरूले रुसबाट ती सम्पत्ति जफत गरेर युक्रेनलाई दिन सक्दैनन्।

G-7 मा यो निर्णयको आधिकारिक घोषणा हुनु अघि नै, रुसी विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता मारिया जाखारोभाले चेतावनी दिएका थिए कि यदि यो भयो भने प्रतिक्रिया "धेरै पीडादायी" साबित हुनेछ।