चीनबारे प्रधानमन्त्री मोदीको भनाइको के अर्थ ?

भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले चीनसँगको सीमा विवाद समाधान गर्ने भनाइको अर्थ बुझाउँदै हिन्दू पत्रिकाले समाचार छापेको छ ।

अखबारले भनेको छ कि वास्तविक नियन्त्रण रेखा (एलएसी) मा तनावको बारेमा पीएम मोदीले जे भनेका छन् त्यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ। चीनको विदेश मन्त्रालयले पनि बिहीबार प्रधानमन्त्री मोदीको भनाइमा आफ्नो प्रतिक्रिया दिएको छ । उनले भारतसँग द्विपक्षीय सम्बन्धलाई मजबुत बनाउन काम गर्ने कुरा पनि गरेका छन् ।

हालै प्रधानमन्त्री मोदीले अमेरिकी पत्रिका न्यूजवीकलाई अन्तर्वार्ता दिएका थिए । यस अन्तर्वार्तामा उनले चीनसँगको सम्बन्ध र अप्रिल २०२० देखि LAC मा चलिरहेको गतिरोधबारे आफ्नो मौनता तोडे। उनले भनेका थिए, ‘दुई देशबीचको द्विपक्षीय वार्तामा अप्ठ्यारो परिस्थितिलाई पछाडि छोड्नका लागि हाम्रा सीमानामा लामो समयदेखि चलिरहेको अवस्थालाई तत्काल समाधान गर्नुपर्छ भन्ने मेरो विश्वास छ ।

उनले कूटनीतिक र सैन्य तहमा वार्ता भएको उल्लेख गरे । पीएम मोदीले भने, "दुई देशबीचको दिगो र शान्तिपूर्ण सम्बन्ध हामी दुवैका लागि मात्र नभई सम्पूर्ण क्षेत्रका लागि महत्त्वपूर्ण छ। मलाई आशा छ कि सकारात्मक द्विपक्षीय वार्ताबाट हामी सीमामा शान्ति स्थापना गर्न सक्षम हुनेछौं।"

बिहीबार चीनको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता माओ निङले एक मिडिया ब्रिफिङमा आफूले प्रधानमन्त्री मोदीको भनाइ सुनेको बताए। निङले बलियो र स्थिर सम्बन्ध दुवै देशको हितमा रहेको र यसले क्षेत्र र बाहिरको विकासमा सहयोग पुग्ने बताए।

उनले सीमा प्रश्नले मात्रै दुई देशबीचको सम्बन्धको प्रतिनिधित्व नहुने बताए । सन् २०२० मा गलवान उपत्यकामा भारतीय र चिनियाँ सैनिकबीच हिंसात्मक झडप भएको थियो । यस भिडन्तमा २० भारतीय सैनिक मारिएका थिए ।

अखबारका अनुसार, 2018 र 2021 बीच उप राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार रहेका पंकज सरनले पीएम मोदीको यी टिप्पणीहरूलाई धेरै महत्त्वपूर्ण भनेका छन्। पंकज शरण अहिले नेटस्ट्राट नामक थिंक ट्याङ्कका संयोजक छन्। उनले प्रधानमन्त्रीको टिप्पणी "अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण" भएको बताए।

उनले भने, "यो चीन, अमेरिका र सम्पूर्ण विश्वका लागि महत्त्वपूर्ण संकेत हो।" अखबारका अनुसार प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले एक किसिमले आफूले लोकसभा चुनाव जितेमा चीनसँगको समस्यालाई प्राथमिकतामा राखेर समाधान गर्ने प्रयास गर्ने संकेत गरेका छन् ।

अखबारका अनुसार उनले अमेरिका र युरोपसँगको नवीकरण वार्ता र रुससँगको घनिष्ठ सम्बन्धलगायत अन्य विश्वव्यापी खेलाडीहरूसँग चीनको सम्बन्धमा आएको परिवर्तनलाई पनि औंल्याए। समाचारका अनुसार वरिष्ठ अमेरिकी अधिकारीहरूले हालै चीन भ्रमण गरेका थिए। यसबाहेक चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले फ्रान्सको भ्रमण गर्ने भएका छन् । यसअघि उनले २०१९ मा युरोप भ्रमण गरेका थिए ।

पीएम मोदीले अहिलेसम्म चीनको प्रत्यक्ष उल्लेख गर्न र विगत चार वर्षको सम्बन्धको अवस्थाबारे सार्वजनिक वा संसदमा कुनै पनि टिप्पणी गर्न बेवास्ता गरेका छन्।