बाइडेनको ऐतिहासिक अमेजन भ्रमण, ट्रम्पको पुनरागमनपछि जलवायु चिन्तामा वृद्धि

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले आइतबार अमेजन वर्षावनमा ऐतिहासिक भ्रमण गर्दैहुनुहुन्छ । त्यहाँ उहाँले जलवायु परिवर्तन विरुद्धको आफ्नो कार्यको प्रचार गर्नुहुनेछ । 
    
यो भ्रमण डोनाल्ड ट्रम्पको हरित नीतिहरू उल्ट्याउने प्रतिज्ञाले छायाँमा पारेको जी२० शिखर सम्मेलनअघि हुँदैछ ।

बाइडेन जनवरीमा ह्वाइट हाउसको चाबी ट्रम्पलाई हस्तान्तरण गर्नुअघि आफ्नो राष्ट्रपतिको अन्तिम प्रमुख विदेश भ्रमणमा विश्वको सबैभन्दा ठूलो जङ्गलको मुटुमा रहेको ब्राजिलको मनाउस जाँदै हुनुहुन्छ ।

त्यसपछि उहाँ सोमबारदेखि सुरु हुने जी–२० शिखर सम्मेलनका लागि रियो दी जेनेरियो जानुहुनेछ । जी–२० माथि ट्रम्पको आसन्न सत्ता फर्काइको छायाँ परेको छ ।कार्यरत कुनै पनि अमेरिकी राष्ट्रपतिका रूपमा पहिलो पटक बाइडेनको मनाउस भ्रमणअघि ह्वाइट हाउसले अमेरिकाले द्विपक्षीय जलवायु वित्तपोषणलाई वार्षिक ११ अर्ब डलर पुर्याउने लक्ष्य हासिल गरेको घोषणा गरेको छ । 

यो वर्ष पुगेको आँकडा सन् २०२१ मा बाइडेनको कार्यकालको सुरुमा अमेरिकाले प्रदान गरेको भन्दा छ गुणा थियो र ‘संयुक्त राज्य अमेरिकालाई विश्वको जलवायु वित्तको सबैभन्दा ठूलो द्विपक्षीय प्रदायक’ बनाएको छ ।

“जलवायु परिवर्तन विरुद्धको लडाइँ राष्ट्रपति बाइडेनको नेतृत्व र राष्ट्रपतिको कार्यकालको परिभाषित कारण भएको छ”, ह्वाइट हाउसले भन्यो ।

नेताका रूपमा दक्षिण अमेरिकाको आफ्नो अन्तिम भ्रमणमा बाइडेनको प्रभाव कम देखिएको छ ।

जी२० अघि एसिया–प्रशान्त सहयोगीहरूको शिखर सम्मेलनमा उहाँले भाग लिँदा लिमामा सबैको ध्यान चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङमा थियो । उहाँलाई ठूलो धुमधामका साथ स्वागत गरिएको थियो ।

बाइडेनसँगको बैठकमा चिनियाँ नेताले भविष्यको ट्रम्प प्रशासनसँगको सम्बन्धमा ‘सहज परिवर्तन’ हुने आशा व्यक्त गर्नुभयो ।

रिपब्लिकन राष्ट्रपति–निर्वाचितले बाइडेनको नीतिहरू उल्टाउने वाचा गर्नुभएको छ । साथै उहाँले विश्वको दोस्रो सबैभन्दा ठूलो प्रदूषक संयुक्त राज्य अमेरिकालाई कार्बन उत्सर्जनको सामना गर्ने सन् २०१५ को ऐतिहासिक सम्झौताबाट बाहिर निकाल्न सक्नुहुनेछ । यस्तो काम उहाँले आफ्नो पहिलो कार्यकालमा गर्नुभएको थियो ।

उहाँले शनिबार फ्र्याकिङ व्यवसायी तथा जलवायु परिवर्तनका विख्यात आलोचक क्रिस राइटलाई आफ्नो ऊर्जामन्त्रीका रूपमा मनोनीत गर्नुभयो ।

– अमेजन आगलागी –

नौ देशमा फैलिएको अमेजन वातावरणबाट ग्रह–तताउने कार्बन डाइअक्साइड सोस्न सक्ने क्षमताका कारण जलवायु परिवर्तन विरुद्धको लडाइँमा महत्त्वपूर्ण छ । तर यो जलवायु परिवर्तन र वातावरणीय क्षयका लागि सबैभन्दा संवेदनशील क्षेत्रहरू मध्ये एक पनि हो ।

यस वर्ष यहाँ करिब दुई दशकयताकै सबैभन्दा खराब डढेलो देखियो । जलवायु विज्ञहरूले आंशिक रूपमा विश्वव्यापी तापमानले गर्दा भएको गम्भीर सुक्खाले डढेलो बढाएको मान्छन् ।

अमेजन वर्षावनले चार दशकमा जर्मनी र फ्रान्सले जोडेको क्षेत्रफल बराबरको वन वनफडानीमा गुमाएको हालैको एक अध्ययनले देखाएको छ ।

ब्राजिलका राष्ट्रपति लुइज इनासियो लुला दा सिल्भाले सन् २०३० सम्म गैरकानूनी अमेजन वनफडानी रोक्ने प्रतिज्ञा गर्नुभएको छ ।ट्रम्पको दोस्रो राष्ट्रपतिले बाइडेनको नेतृत्वमा भएको हरित ऊर्जामा सङ्क्रमणको प्रगतिलाई पूर्ववत् गर्नसक्ने विज्ञहरूले चेतावनी दिएका छन् । यसले चीन र भारत जस्ता भारी प्रदूषकहरूलाई आफ्नै प्रयासहरू कम गर्ने बहाना दिन सक्छ ।

चुनाव अभियानका क्रममा ट्रम्पले ‘ड्रिल, बेबी, ड्रिल’ र जीवाश्म इन्धन निकाल्ने काम बढाउने प्रतिज्ञा गर्नुभएको थियो । उहाँले मतदानअघि केही दिन मात्र जलवायु परिवर्तनलाई बेवास्ता गर्नुभएको थियो ।