सीले बाइडेनसँगको अन्तिम भेटमा ट्रम्पसँग काम गर्ने बताए

चिनियाँ नेता सी जिनपिङले वर्तमान अमेरिकी नेता जो बाइडेनसँगको अन्तिम भेटमा आगामी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँग काम गर्ने वाचा गरेका छन्।

तर राष्ट्रपति सीले डोनाल्ड ट्रम्प र वाशिंगटनको अर्को प्रशासनलाई सन्देश जस्तो देखिने चीनको उद्देश्यहरू बताउने अवसर पनि उठाए।

बेइजिङले त्यसपछि जारी गरेको बैठकको कडा पठनपाठनमा राष्ट्रपति सीले "नयाँ शीतयुद्ध लड्नु हुँदैन र जित्न सकिँदैन। चीनलाई समावेश गर्नु मूर्खतापूर्ण, अस्वीकार्य र असफल हुन बाध्य छ" भनी जोड दिएको बताए।

सीले चीन र संयुक्त राज्य अमेरिकाबीचको स्थिर सम्बन्ध "दुवै पक्ष र विश्वका लागि महत्वपूर्ण" भएको पनि बताए।

शनिबार पेरुमा वार्षिक एसिया-प्यासिफिक इकोनोमिक कोअपरेसन (एपेक) शिखर सम्मेलनको छेउमा उनीहरूले भेटेका थिए जहाँ उनीहरूले बाइडेनको चार वर्षको कार्यकालमा सम्बन्धमा "उतार चढाव" स्वीकार गरे।

लिमाको राष्ट्रपति सीको होटलमा शनिबारको बैठकमा बोल्दै उनले भने कि यदि अमेरिका र चीनले "एक अर्कालाई प्रतिद्वन्द्वी वा शत्रुको रूपमा व्यवहार गरे, घृणित प्रतिस्पर्धा र आपसी हानिमा संलग्न भएमा, चीन-अमेरिका सम्बन्धमा धक्का लाग्न सक्छ।"

उनले वासिङ्टनसँग स्थिर सम्बन्धको बेइजिङको लक्ष्य अपरिवर्तित रहने र नयाँ अमेरिकी प्रशासनसँग "सञ्चार कायम राख्न, सहयोग विस्तार गर्न र मतभेदहरू व्यवस्थापन गर्न" काम गर्ने बताए।

बाइडेनले यस बीचमा दुई वैश्विक शक्तिहरू बीचको रणनीतिक प्रतिस्पर्धालाई युद्धमा बढाउनु हुँदैन भने।

"हाम्रा दुई देशले कुनै पनि प्रतिस्पर्धालाई द्वन्द्वमा जान दिन हुँदैन, यो हाम्रो जिम्मेवारी हो र मलाई लाग्छ विगत चार वर्षमा हामीले यो सम्बन्ध राख्न सम्भव छ भनेर प्रमाणित गरेका छौं," उनले भने।

दुवै नेताहरूले व्यापार र ताइवान जस्ता मुद्दाहरूमा तनाव कम गर्न प्रगतिलाई हाइलाइट गरे।

विश्लेषकहरू भन्छन् कि ट्रम्प दुई महिनामा कार्यालयमा फर्किएपछि चिनियाँ आयातमा कर बढाउने वाचा सहित कारकहरूद्वारा संचालित भई अमेरिका-चीन सम्बन्ध थप अस्थिर हुन सक्छ।

निर्वाचित राष्ट्रपतिले चीनबाट आयात हुने सबै सामानमा ६० प्रतिशत कर लगाउने वाचा गरेका छन् । उनले चीनका प्रख्यात हतियारहरूलाई विदेश र रक्षा पदहरूमा पनि नियुक्त गरेका छन्।

आफ्नो पहिलो कार्यकालमा ट्रम्पले बेइजिङलाई ‘रणनीतिक प्रतिस्पर्धी’ भनेका थिए। महामारीको समयमा उनले कोविडलाई "चिनियाँ भाइरस" भनेर लेबल लगाएपछि सम्बन्ध बिग्रियो ।

बाइडेनको कार्यालयमा रहेको समयले चीनसँगको सम्बन्धमा ज्वालामुखी देखेको थियो, जसमा जासूस बेलुन गाथा र ताइवान वरिपरि चिनियाँ सैन्य फायरपावरको प्रदर्शन एक वरिष्ठ अमेरिकी अधिकारीको भ्रमणले सुरु गरेको थियो।

चीनले स्वशासित टापु रेड लाइन भएको दाबी गरे ।

यद्यपि, बिडेन प्रशासनले ट्रम्पको पहिलो कार्यकाल पछि बेइजिङसँगको प्रतिद्वन्द्वी "जिम्मेवार रूपमा व्यवस्थापन" गर्ने लक्ष्य राखेको छ।

बेइजिङ राष्ट्रपति निर्वाचितको अप्रत्याशितताको बारेमा सबैभन्दा बढी चिन्तित हुने सम्भावना छ, विश्लेषकहरू भन्छन्।

"चिनियाँहरू वार्ता र सम्झौता गर्न तयार छन्, र सम्भवतः सम्भावित लेनदेनको बारेमा छलफल गर्न ट्रम्प टोलीसँग प्रारम्भिक संलग्नताको आशा गर्दछ," जर्मन मार्शल कोषको इन्डो-प्यासिफिक कार्यक्रमका प्रबन्ध निर्देशक बोनी ग्लेजरले भने।

"उही समयमा, यद्यपि ट्रम्पले चीनमा उच्च शुल्क लगाउने कुरामा जोड दिएमा तिनीहरू बदला लिन तयार छन्।"

उनले थपिन् कि चीन पनि "ट्रम्पको नीतिलाई प्रभाव पार्ने भरपर्दो ब्याक च्यानलहरू नभएकोमा चिन्तित हुन सक्छ"।

बाइडेनले शनिबार सीसँग सधैं असहमति रहेको स्वीकार गरे तर उनी र चिनियाँ नेताबीचको छलफल "फ्रैंक" र "स्पष्ट" भएको बताए।

दम्पतीले ह्वाइट हाउसमा बाइडेनको समयमा तीनवटा आमनेसामने बैठकहरू गरे, गत वर्ष सान फ्रान्सिस्कोमा भएको प्रमुख शिखर सम्मेलन सहित जहाँ दुबै पक्षहरू लागूऔषध र जलवायु परिवर्तन विरुद्ध लड्न सम्झौतामा आए।

तर बाइडेनको ह्वाइट हाउसले पनि ट्रम्प युगको ट्यारिफ जारी राख्यो । उनको सरकारले मे महिनामा चीनको विद्युतीय कार, सोलार प्यानल र स्टिललाई लक्षित गर्दै कर लगाएको थियो।

उनले यस क्षेत्रमा चीनको बढ्दो दृढताको सामना गर्न एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा रक्षा गठबन्धनलाई पनि बलियो बनाए। निवर्तमान राष्ट्रपतिले ताइवानमाथि चीनले आक्रमण गरे अमेरिकाले त्यसको रक्षा गर्ने पनि बताएका छन् ।