के हसन नसरुल्लाहको हत्यापछि इस्लामिक देशहरू विभाजित छन्?

गाजा, लेबनान र अब यमन पछि। इजरायली आक्रमणको दायरा विस्तार भइरहेको छ।

लेबनानमा इरान समर्थित शिया चरमपन्थी सङ्गठनका प्रमुख सैय्यद हसन नस्रल्लाहको हत्या गरेपछि, इजरायलले अब यमनमा हुथी चरमपन्थी सङ्गठनका आधारहरूमा आक्रमण गर्न थालेको छ।

हुथी विद्रोहीहरूलाई इरान समर्थित आतङ्कवादी समूहका रूपमा पनि चिनिन्छ।

अरब देशहरू, प्रायः सुन्नी मुस्लिमहरूको नेतृत्वमा, या त मौन रहेका छन् वा नस्रल्लाहको हत्यामा तीव्र प्रतिक्रिया दिएका छन्। सुन्नी नेतृत्वको अरब राज्यहरूले इजरायलसँग सम्बन्ध सामान्य बनाउने वा हिजबुल्लाहलाई शरण दिइरहेको इरानको विरोध गर्ने दुविधाको सामना गरिरहेका छन्।

"नस्रल्लाहले 32 वर्षसम्म हेजबुल्लाहको नेतृत्व गरेका थिए र उनका" "शत्रुहरू" "इजरायल र पश्चिमका साथै वरपरका देशहरू थिए।" सन् 2016 मा हेजबुल्लाहलाई खाडी देशहरूका अतिरिक्त अरब लिगले आतङ्कवादी समूह घोषणा गरेको थियो। तर, यस वर्ष अरब लिगले उनलाई आतङ्कवादी घोषणा गर्ने आफ्नो निर्णय फिर्ता लियो।

सुन्नी नेतृत्वको साउदी अरेबियाले आइतबार साँझ लेबनानमा जे भइरहेको छ त्यो गम्भीर चिन्ताको विषय भएको बताएको छ। साउदीहरूले लेबनानको सार्वभौमिकता र सुरक्षाको कुरा गरे। तर साउदी अरेबियाले ध्यान दिएन।

साथै, सुन्नी नेतृत्वको कतार, संयुक्त अरब इमिरेट्स (युएइ) र बहराइन नस्रल्लाहको हत्यामा पूर्ण रूपमा मौन छन्।
संयुक्त अरब इमिरेट्स र बहराइनले सन् 2020 मा इजरायलसँग सम्बन्ध सामान्य गरेका थिए। सन् 2011 मा बहराइनले एउटा सिया प्रजातन्त्र समर्थक आन्दोलनलाई दबाएको थियो। बहराइन एक शिया बहुल देश हो, तर यसका शासकहरू सुन्नी हुन्। उदाहरणका लागि, सिरियाका शासकहरू सिया हुन् र अधिकांश जनसङ्ख्या सुन्नीहरू हुन्।

6 वटा खाडी राष्ट्रहरू (बहराइन, ओमान, कतार, साउदी अरेबिया, संयुक्त अरब इमिरेट्स र कुवेत) को सङ्गठन गल्फ कोअपरेशन काउन्सिल (जिसिसी) ले लेबनानको सार्वभौमिकता, सुरक्षा र स्थिरतालाई समर्थन गर्ने वक्तव्य जारी गरेको छ।

जिसिसीले लेबनान-इजरायल सीमामा तत्काल युद्धविराम गर्न जोड दिएको छ। लेबनानी सरकारको अनुमतिबिना कुनै हतियार हुन नहुने र यसको प्रशासनबाहेक कुनै प्रशासन अवस्थित नहुने पनि विज्ञप्तिमा भनिएको छ।

अर्थात्, लेबनानको सरकारबाहेक अरू कोही पनि त्यहाँ प्रभावमा हुनुहुँदैन भनी जिसिसीले भन्छ। निस्सन्देह, हिजबुल्लाह लेबनानमा धेरै संलग्न रहेको छ। बहराइनमा इरान समर्थित लुआलुआ टिभीले नस्राल्लाहप्रति सहानुभूति देखाउने भिडियो प्रसारण गरेको रोयटर्सले जनाएको छ। बहराइन सरकारले नस्रल्लाहको समर्थनमा आएका मानिसहरूलाई आक्रमण गरी हिरासतमा लिएको च्यानलले जनाएको छ।

बहराइनको विपक्षी वेबसाइट बहराइन मिररले नस्रल्लाहलाई सम्मान गर्दै गर्दा अधिकारीहरूले शिया धर्मगुरुलाई हिरासतमा लिएको बताएको छ। रोयटर्सले बहराइनी मिडिया रिपोर्टहरूलाई स्वतन्त्र रूपमा पुष्टि नगरेको बताएको छ।

इजिप्टका राष्ट्रपति अब्देल फताह अल-सिसीले लेबनानका प्रधानमन्त्री नाजिब मिकातीसँग फोनमा कुरा गरे, जसले नस्रल्लाहको नाम लिए बिना इजिप्टले लेबनानको सार्वभौमिकताको कुनै पनि उल्लङ्घनलाई अस्वीकार गरेको बताए।
इजिप्टले इरानको प्रोक्सी सङ्गठन र यसका नीतिहरूको विरोध गर्दै आएको छ। तर, इजिप्टले इरानी सरकारसँग अनौपचारिक वार्ता गरिरहेको छ।

नस्रल्लाहको हत्यापछि इजिप्टका राष्ट्रपतिले सम्पूर्ण क्षेत्र कठिन अवस्थामा रहेको बताए। इजिप्टले यस क्षेत्रमा कुनै पनि मूल्य चुकाएर स्थिरता र सुरक्षा सुनिश्चित गर्न चाहेको उनले बताए।
अल-सिसीले आफ्नो टेलिभिजन भाषणमा नस्रल्लाहको नाम पनि उल्लेख गरेनन्। इराक र सिरियामा तीन दिनको राष्ट्रिय शोक घोषणा गरिएको छ।

शनिबारसम्म, हसन नस्रल्लाहको नाम धेरै अरब देशहरूमा सोसल मिडियामा ट्रेन्डिङ हुँदै गयो, धेरैले उनको मृत्युमा शोक व्यक्त गरे।

ओमानका शाही इमाम, शेख अहमद बिन हमद अल-खलिलीले एक्समा एक पोस्टमा भने कि उनको देश "हिजबुल्लाहका महासचिवको निधनमा शोक मनाउँदै छ, जो विगत तीन दशकदेखि जियोनिस्ट परियोजनाको पक्षमा काँडा भएको छ।’