के आइएमएफबाट ठुलो ऋणले पाकिस्तानका मानिसहरूको जीवन सजिलो बनाउनेछ?

अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आइएमएफ) ले पाकिस्तानलाई 7 अर्ब डलर ऋण कार्यक्रम स्वीकृत गरेको छ।

ऋण कार्यक्रमका लागि पाकिस्तान र आइएमएफबीच यसै वर्षको जुलाईमा कर्मचारी स्तरको सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको थियो। यो स्वीकृतिपछि पाकिस्तानले चाँडै नै आइएमएफबाट 1.1 अर्ब डलरको पहिलो किस्त पाउनेछ। बाँकी 5.9 अर्ब डलर आगामी तीन वर्षमा पाकिस्तानलाई विभिन्न किस्तामा दिइने छ।

पाकिस्तानले डिसेम्बर 1958 मा आईएमएफबाट 2 करोड 50 लाख डलरको पहिलो ऋण लिएको थियो र त्यसबेलादेखि पाकिस्तानले आईएमएफबाट 20 पटकभन्दा बढी ऋण लिएको छ। "हामीसँग राम्रो खबर छ", आइएमएफकी प्रबन्ध निर्देशक क्रिस्टालिना जर्जिवाले कार्यकारी बोर्डको बैठकपछि निजी टिभी च्यानल जियोलाई बताइन्। हामीले पाकिस्तानका लागि हाम्रो समीक्षा पूरा गरेका छौं। म पाकिस्तानको सरकार र जनतालाई बधाई दिन्छु। पाकिस्तानले आर्थिक सुधारहरू गरेको छ जसले अर्थव्यवस्थामा सुधार ल्याएको छ।''

आइएमएफ प्रमुखले भने, पाकिस्तानमा उत्पादनको ग्राफ अहिले बढिरहेको छ भने मुद्रास्फीति घट्दै गएको छ। अर्थतन्त्र बलियो अवस्थामा छ।'' "पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शाहबाज सरिफले ऋण कार्यक्रमको स्वीकृतिमा" "सन्तुष्टि" "व्यक्त गर्दै भने," "अल्लाहको कृपाले आर्थिक सुधार तीव्र गतिमा जारी छ।" ""”

उनले मित्र राष्ट्रहरू, विशेष गरी साउदी अरब, चीन र संयुक्त अरब इमिरेट्सलाई आईएमएफ प्याकेजमा सहयोग गरेकोमा धन्यवाद दिए। कर्मचारी स्तरको सम्झौता हुनुअघि पाकिस्तानले अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषले जारी गरेका सर्तहरू पूरा गर्ने प्रयास गरेको थियो।

यसमा यस आर्थिक वर्षमा कर राजस्व बढाउने, धेरै क्षेत्रमा करको दर बढाउने र नयाँ क्षेत्रहरूलाई करको दायरामा ल्याउने उपायहरू समावेश थिए। वित्तीय विज्ञका अनुसार आइएमएफ कार्यक्रम स्वीकृत हुनुअघि पाकिस्तानले पालना गर्नुपर्ने कडा सर्तका कारण बिजुली र ग्यासको मूल्य बढेको र कर बढेको कारण आम मानिसको जीवन कठिन बनेको छ।

तर मुख्य प्रश्न के हो भने, यो 7 अर्ब डलर ऋणले पाकिस्तानी अर्थतन्त्रका लागि के अर्थ राख्छ, र यसले औसत पाकिस्तानीको जीवन सजिलो बनाउनेछ? वित्तीय विज्ञहरूले पाकिस्तानी अर्थतन्त्रमा पाकिस्तानका लागि नयाँ ऋण कार्यक्रमलाई आइएमएफले स्वीकृति दिएको प्रभावलाई "सकारात्मक" भनेका छन्।

पाकिस्तानको अर्थतन्त्र विगत साढे दुई वर्षदेखि नकारात्मक वृद्धिदरबाट ग्रस्त छ भने देशको विदेशी मुद्रा भण्डार घटेको छ। डलरको मूल्यमा अभूतपूर्व वृद्धि, मुद्रास्फीति दरमा ऐतिहासिक वृद्धि र ब्याज दरमा वृद्धिका कारण पाकिस्तानको अर्थतन्त्र पनि समस्याले ग्रस्त छ।आर्थिक गतिविधिमा आएको मन्दी र औद्योगिक एकाईको उत्पादन क्षमतामा आएको कमीका कारण पनि देशमा बेरोजगारी दर बढेको छ।

स्वीकृतिपछि पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शाहबाज सरिफले एक विज्ञप्तिमा भने, "पाकिस्तानले आफ्नो आर्थिक शक्ति पछि आर्थिक विकासको लक्ष्य हासिल गर्न कडा मेहनत जारी राख्नेछ। पाकिस्तानमा व्यापारिक गतिविधि र पूँजी लगानीमा भएको वृद्धि राम्रो कुरा हो र वित्तीय टोलीको कडा परिश्रमको जीवित उदाहरण हो।

यदि कडा परिश्रम जारी रह्यो भने, "इन्शाल्लाह यो पाकिस्तानका लागि आईएमएफको अन्तिम कार्यक्रम हुनेछ", उनले भने।”

"यस कार्यक्रमको स्वीकृतिले पाकिस्तानको अर्थतन्त्रलाई बलियो बनाउनेछ", वित्त मन्त्रालयका पूर्व सल्लाहकार तथा विज्ञ डा. खाकान नजीबले बीबीसी उर्दूलाई बताए। पाकिस्तानलाई वर्तमान आर्थिक अवस्थामा आवश्यक पर्ने 26 अर्ब डलरको विदेशी वित्तपोषणले पनि मद्दत गर्नेछ।” साथै, उनले भने, "यसले देशको अर्थतन्त्रका लागि अवसर सिर्जना गर्नेछ कि हामी देशको अर्थतन्त्रले सामना गरिरहेको पूर्वाधार समस्याहरू समाधान गर्न सक्छौँ।"”

"यो कार्यक्रम स्वीकृत भएपछि तुरुन्तै हुने पहिलो कुरा बजारमा सकारात्मक प्रवृत्ति हो, जुन लामो समयदेखि हराइरहेको छ", वित्तीय मामिला विशेषज्ञ साना तौफिकले भनिन्।” आईएमएफबाट पैसा प्राप्त भएपछि पाकिस्तानको विदेशी मुद्रा भण्डार बढ्ने र स्टेट बैंक अफ पाकिस्तानका अनुसार मार्च 2025 सम्ममा 11 अर्ब डलर र जुन 2025 सम्ममा 13 अर्ब डलर पुग्ने उनले बताए।

साना तौफिकका अनुसार यस कार्यक्रमको स्वीकृतिले पहिले पाकिस्तानको विदेशी भुक्तानी क्षेत्रमा दबाब कम गर्नेछ र देशमा उपलब्ध पूँजीका कारण स्थानीय बैंकहरूबाट आन्तरिक ऋण लिन केही राहत प्रदान गर्नेछ।

उनले कार्यवाहक सरकारको कार्यकालमा धेरै सर्तहरू पुरा भइसकेका कारण कार्यक्रमको बाँकी किस्ताहरूका लागि सर्तहरू अझ कडा हुने सम्भावना नभएको र अर्को किस्तहरू अझ कडा हुने सम्भावना नभएको बताए।