उत्तर कोरियाले सीमामा के बनाउँदैछ? स्याटेलाइट तस्विरबाट खुल्यो सत्य !

उत्तर कोरियाले दक्षिण कोरियासँगको आफ्नो सिमाना नजिकै धेरै ठाउँमा पर्खाल जस्तो बार निर्माण गरिरहेको छ । यो जानकारी स्याटेलाइट तस्बिरबाट बाहिर आएको हो ।

तस्बिरहरूबाट नागरिक क्षेत्र भित्रको जग्गा खाली भएको पत्ता लगाइएकाे छ। यसबारे विज्ञहरूले यो दक्षिण कोरियासँग लामो समयदेखिको युद्धविराम सम्झौताको उल्लङ्घन हुन सक्ने विश्वास गर्छन्। डिमिलिटराइज्ड जोन उत्तर कोरिया र दक्षिण कोरिया बीचको चार किलोमिटर चौडा बफर जोन हो।

यो प्राविधिक रूपमा अझै युद्धको अवस्थामा छ, किनभने यसबारे कुनै शान्ति सन्धि भएको छैन। यो क्षेत्रलाई दुई भागमा विभाजन गरिएको छ, जसमा दुवै देशले आ-आफ्नो भागलाई नियन्त्रण गर्छन्। विज्ञहरूले यो पछिल्लो परिवर्तनलाई ‘असामान्य’ भनेका छन् । दुई देशबीच तनाव बढिरहेको बेला यो जानकारी बाहिर आएको हो ।

दक्षिण कोरियाको राजधानी सियोलमा बसोबास गर्ने एनके न्यूजका संवाददाता श्रेयस रेड्डी भन्छन्, ‘यतिबेला हामीले उत्तर कोरियाले आफ्नो सैन्य उपस्थिति र सीमामा सुदृढीकरण गर्न चाहन्छ भन्ने अनुमान मात्र गर्न सक्छौँ। उत्तर कोरियाले गरिरहेको परिवर्तनको अनुसन्धान गर्ने परियोजनाको एक भागको रूपमा, बीबीसी भेरिफाइले सीमाको सात किलोमिटर क्षेत्रको उच्च रिजोल्युसन स्याटेलाइट छविहरू लिएको छ।

यी तस्विरहरू हेर्दा DMZ नजिकै कम्तिमा तीन ठाउँमा पर्खालजस्तो संरचना बनाइएको प्रष्ट हुन्छ । यो क्षेत्र सीमानाको पूर्वी छेउमा करिब एक किलोमिटर फैलिएको छ। सीमानाका अन्य भागमा पनि यस्तै निर्माण भएको हुनसक्छ । यस क्षेत्रका पुराना उच्च रिजोल्युसन तस्बिरहरू उपलब्ध छैनन्, जसका कारण उत्तर कोरियाले यो निर्माण कहिले सुरु गरेको हो भन्ने स्पष्ट छैन।

सियोलस्थित आसन इन्स्टिच्युट फर पोलिसी स्टडीजका सैन्य र रक्षा विशेषज्ञ डा युके याङले बीबीसीलाई भने: "मेरो मूल्याङ्कन यो पहिलो पटक हो कि उनीहरूले एकअर्काबाट अलग ठाउँहरूमा यस प्रकारको अवरोध निर्माण गरेको हो।" डा. याङ भन्छन्, "सन् १९९० को दशकमा उत्तर कोरियाले युद्धको अवस्थामा ट्याङ्कको अगाडि बढ्न रोक्न ट्याङ्क विरोधी पर्खाल बनाएको थियो, तर हालै उत्तर कोरियाले २ देखि ३ मिटर अग्लो पर्खालहरू निर्माण गरिरहेको छ र त्यसकारण यी पर्खालहरूले रोक्न सक्छन भन्ने लाग्दैन। 

स्याटेलाइट तस्बिरहरू समीक्षा गर्ने डा याङ भन्छन्, "पर्खालहरूको आकारले देखाउँछ कि तिनीहरू त्यहाँ अवरोध (ट्याङ्कका लागि) मात्र होइन तर तिनीहरूको उद्देश्य क्षेत्र विभाजन गर्नु हो।" यसबाहेक उत्तर कोरियाली तर्फबाट नागरिक क्षेत्र खाली गरेको प्रमाण पनि फेला परेको छ । सीमाको पूर्वी छेउको नयाँ स्याटेलाइट तस्बिर सार्वजनिक भएको छ । उनीहरुलाई हेर्दा उत्तर कोरियाले हालसालै यातायातका लागि सडक बनाएको देखिन्छ ।

दक्षिण कोरियाको ज्वाइन्ट चिफ अफ स्टाफ (JCS) का एक अधिकारीले भर्खरै एक अन्तर्वार्ता दिए। सडक सुदृढीकरण, बारुदी सुरंग बिछ्याउने र बाँझो जग्गा हटाउने कार्यलाई सेनाले रणनीतिक दृष्टिकोणले पहिचान गरेको उनले बताए । कोरिया युनिभर्सिटीका इन्टरनेशनल सेक्युरिटीका प्रोफेसर किल जु बान भन्छन्, "जमीन क्लियरिङ सैन्य र गैर-सैनिक दुवै उद्देश्यका लागि हुन सक्छ।"

यसको सहयोगले उत्तर कोरियालाई दक्षिण कोरियामा सैन्य गतिविधिमाथि नजर राख्न सहज हुने उनले बताए । साथै, सीमा पार गरेर दक्षिण कोरिया प्रवेश गर्न खोज्ने व्यक्तिहरू पनि सजिलै पहिचान गर्न सकिन्छ। सेन्टर फर स्ट्राटेजिक एण्ड इन्टरनेशनल रिलेसनका एसिया र कोरियाका लागि वरिष्ठ उपाध्यक्ष प्रोफेसर भिक्टरका अनुसार, "नागरिक क्षेत्रमा निर्माण गर्नु असामान्य हो र यो युद्धविरामको उल्लङ्घन हुन सक्छ।"