चिनियाँ न्यायाधीश किन आए नेपाल ?
![](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/cliyu_WWyzHsX0l2_UczInvqPph_cqybq8mkd6rostcvfjovxuj0isqxclfunikcifyow52azrgmvhyju4wb3d23_kzFJKXVvNP_n2n0seimqbzj1qwmnkmisitoumrmjftq3hasobzrmxoyhldbzimy2arckulz.jpg)
विधिशास्त्रीय हिसाबले चीनसँग हामीले सिक्नुपर्ने केही छैन । विदेशी भन्नेबित्तिकै सिकाउनकै लागि आए होलान् भन्ने आम बुझाइ रहन्छ । चीन त झन् नजिकैको शक्तिशाली र सम्पन्न छिमेकी । उसको कुरा हामीले नसिकेर भो त ? केही समयअघि प्रधानन्यायाधीश विश्वम्भरप्रसाद श्रेष्ठ लामै समय चीन घुमेर आएका हुन् । उनीसँग सर्वोच्च अदालतको ठूलै टोली घुम्न पुगेको थियो ।
अहिले चीनको सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश लिउ कुइसियाङ नेपाल भ्रमणको क्रममा काठमाण्डौं आइपुगेका छन् । न्यायाधीश लिउ छ जनाको टोलीसहित आइतबार राति काठमाण्डु अवतरण गरेका हुन् ।
सिंगापुरबाट नेपाल आएको उनको टोलीका अन्य सदस्यमा लि चिङ,हु ताओकाई,कुओ चङहुआई, माओ लिहुआ र चाओ छियान् छन् । उनीहरु सबै चीनको सर्वोच्च अदालतका अधिकारी हुन् । कुइसियाङ उपमन्त्री सरहका अधिकारी हुन् ।
न्यायाधीश लिउको प्रतिनिधिमण्डललाई सर्वोच्च अदालतका रजिष्ट्रार बिमल पौडेलले स्वागत गरेका थिए । न्यायाधीश लिउले सर्वोच्च अदालतका प्रधानन्यायाधीश विश्वम्भर श्रेष्ठलगायतका उच्च अधिकारीसँग भेटवार्ता गर्ने कार्यक्रम छ ।
केही हप्ता अघि मात्र भारतका प्रधानन्यायाधीश आएका थिए । उनले बाल न्यायसम्बन्धी एक कार्यक्रमलाई सम्बोधन गरेका थिए । नेपालका समकक्षीसँग द्विपक्षीय औपचारिक वार्ता पनि गरेका थिए । तर द्विपक्षीय सम्झौताको तयारी भने अन्तिम समयमा बिथोलिएको थियो ।
भारतीय प्रधानन्यायाधीश फर्किएको केही समयमै चिनियाँ न्यायाधीशको टोली काठमाडौँ आइपुगेको छ । यो उपक्रम हेर्दा हाम्रो न्यायालय पनि भूराजनीतिक प्रतिस्पर्धाको केन्द्र बन्दै गएको देखिन्छ । स्रोतअनुसार चीनबाट न्याय र कानुन क्षेत्रका अरु प्रतिनिधिमण्डल पनि नेपालमा बाक्लै गरी आउँदै छन् । उनीहरुले नेपालका अदालत र न्यायकर्मीलाई के सिकाउनेछन् भन्ने जिज्ञासाकै विषय छ । तर नेपालका न्यायाधीश र कानुन क्षेत्रसँग चीनले बाक्लै हिमचिम चाहेको देखिँदै छ । कतै चिनियाँ ठेकेदार र ठूला आयोजना सञ्चालकका मुद्दा अदालतमा विचाराधीन रहेका कारण चीनले यो हिमचिमको रणनीति अख्तियार गरेको त होइन ? कतै उपल्लो कर्णाली जलविद्युत आयोजनाको म्याद गुज्रिएर पनि सम्बन्धित पक्षले नै दाबी नगरेको लाइसेन्स नवीकरण कृपापूर्वक चढाइदिएपछि चीनले संगत गर्नुपर्ने त अदालत पो रहेछ भनेर बुझेको हो कि ?
एक अर्का देशको अनुभव आदान प्रदान अनि छिमेकी मुलुकबीचका सम्बन्धित निकायको सुमधुर सम्बन्ध हुनु राम्रै कुरा पनि हो । तर अदालत निकै संवेदनशील क्षेत्र हो । यसले सम्बन्ध बढाउँदा पनि निकै तौलेर बढाउनुपर्ने हुन्छ । सोची सम्झी गर्नुपर्ने हुन्छ । के हाम्रो न्यायिक र राजनीतिक नेतृत्व यस खालका संवेदनशीलतातर्फ सचेत र सतर्क छ त ? भारत वा चीन जुनसुकै मुलुकबाट भए पनि प्रतिनिधिमण्डल आउनु स्वाभाविक छ तर अस्वाभाविक हिमचिम बढाउने उद्देश्य छ भने त्यो कतैको पनि स्वीकार्य हुनुहुँदैन ।
अझ हाम्रो न्यायिक क्षेत्रमा विदेश र विदेशीप्रति जति आशक्ति देखिन्छ, पुरस्कार र प्रशंसाको बढ्तै भोक देखिन्छ । केही न्यायाधीशले लोकरिझ्याइँपूर्ण फैसला गरेवापत् विदेशका पुरस्कार पाएका छन् । छात्रवृत्ति, अध्ययनवृत्ति र भ्रमणवृत्ति पाएका छन् । कुनै फैसला गरे वा नगरेवापत् पाइने यस खालका सुविधा, अवसर, पुरस्कार वा प्रशंसा कति ग्राह्य र हितकर छन् ? न्यायाधीशको आचारसंहितामा पर्छन् कि पर्दैनन् ? अनि उनीहरूले चाहेका फैसला नगरेवापत् अन्य न्यायाधीशले ती अवसर नपाउनु पनि त प्रकारान्तरले न्यायालयलाई दबाब र प्रभाव पारेको मान्ने कि नमान्ने ? यी पक्ष पनि विचारणीय छन् ।
![इन्दु वर्माकाे कप्तानिमा एसिया कपका खेल्ने लागि नेपाली महिला टोली घोषणा](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/unnamed_M9R5vGAGJ4_ddxdbc88e4z0evpbvw5melppcwupu11yu6cvv5lo5bfgxirccued1crc30ls_w4GBJMNZJe_bnkexmwjgmwr2bkr0o9l9nhgsnd7fpqbuovjh7xdy1ip9bouqt3lxenuawda.png)
इन्दु वर्माकाे कप्तानिमा एसिया कपका खेल्ने लागि नेपाली महिला टोली घोषणा
![विपद् व्यवस्थापनमा परिचालन हुन प्रहरीलाई निर्देशन](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/nepal-police_0wQapf461P_ytg8ga6kfwbxdthiokly9rv7af1roqc3x9b1pc5i90wbr1yhwhdgcst6y9ex_KAFCjtoD4F_jtyxxepepwuut3bjj8gxmrhaqhosjf1njzj9metrn5twiwtlnw4zh4weysmo.webp)
विपद् व्यवस्थापनमा परिचालन हुन प्रहरीलाई निर्देशन
![विपदमा परी १४ जनाको मृत्यु, दुई बेपत्ता](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/Pahiro_Lamjung_kbBfsjDXyn_CO1wK4loOl_ziudlrwdqfvnx68j7vlt6r4e528gdpa4ljwblkvoqcadevazzuhw8gdwkprk_uId6fRSaDS_cimk3rdlpu8sqywmpjyoyl2h8l5jnhzesh0svxw8xiybx1uxpxryesla7txw.jpg)
विपदमा परी १४ जनाको मृत्यु, दुई बेपत्ता
![नक्कली शैक्षिक प्रमाणपत्र पेस गरेर जागिर खाने दुई शिक्षकलाई सजाय](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/download_RoglHQz1zn_m20eeqhj0rl8q1cjxtgrflb6k8qxzvhxgstighfuddl9hv5jxkjc4vwtf5pq_Qb22ZYUKna_pa52djbf0olld1yejyjixcghgjrnnr95qm5ejo38vmbephsslokabnnkgcga.jpeg)
नक्कली शैक्षिक प्रमाणपत्र पेस गरेर जागिर खाने दुई शिक्षकलाई सजाय
![वन कार्यालय जलेश्वरमा भ्रष्टाचार : ६ जना कसूरदार, १८ ले पाए सफाइ](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/download_AMDZfVkzrL_ub0rlu0k4bdm2a5ky0br04ara2fdufisr0bk0qd6asoldpezgwsfr4cecyjm_QImnfLVQ1E_kmjhq495p8ojydxfwzcjs8suvva9jydllinglqzcurtzlzqg17kqbyezl4hw.jpeg)
वन कार्यालय जलेश्वरमा भ्रष्टाचार : ६ जना कसूरदार, १८ ले पाए सफाइ
![असार १६ गतेदेखि निकुञ्ज सफारी बन्द हुने](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/jeep-safari-in-chitwan-national-park_pjE1DeU0C9_oiuxqy6zcpdgcnrl8odicimrj9msblzmikselqwvkwhuhpxwi693v3hztb1z_FP2a61XC9X_uxjdawkmiggjkgawbwv9vf5lp0ejdmet4a3ecifciis8rbeoz9afxpr2ubpg.jpg)
असार १६ गतेदेखि निकुञ्ज सफारी बन्द हुने
![वनक्षेत्र अतिक्रमण गरी बनाइएको भवनमा डोजर चल्यो](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/ban%2520_Fj2h3oUNAy_db40ra22wm9jmuqrz2ng0iqootslxk9ny0fuwaaxvgt07oh4n5xbagnv39cy_VRhp3PMISX_xqhntdhiewhfzf19mn4hsf2amqvnss6xgwyxugcast7fv01nytaxobvzktnr.jpg)
वनक्षेत्र अतिक्रमण गरी बनाइएको भवनमा डोजर चल्यो
![भेडीगोठले बुकीमा चहलपहल, बेंसी सुनसान](https://snowberry.prixacdn.net/media/gallery_folder/Bhedigoth_UJ6sBnqRVD_mba15d6nqxj6dkrkrvrhu2l6q49r8yvhtt1i3rkok5nsizt3pzzgyqsaepi9_QA4jYezlwm_ax551k0stiercif1s3trp7zwpqvmbkahpx4yzwxh73oy9kjq7vphl3oduniy.jpg)
प्रतिक्रिया