पाकिस्तान चुनाव: नवाज शरीफ र बिलावल भुट्टोका दलहरूबीच कसरी गठबन्धन सम्भव छ?

पाकिस्तानको चुनावमा तहरीक–ए–इन्साफले समर्थन गरेका स्वतन्त्र उम्मेदवारले सबैभन्दा बढी सिट जितेका छन् तर मुस्लिम लिग नवाज र पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी दोस्रो र तेस्रो स्थानमा छन् र सत्ता प्राप्तिका लागि गठबन्धन बनाउन एक–अर्कालाई सम्पर्क गरिरहेका छन् ।

पाकिस्तानको निर्वाचन आयोगका अनुसार स्वतन्त्र उम्मेदवारले १०१ सिट जितेका छन् र बीबीसी उर्दूका अनुसार तीमध्ये ९३ सिट पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफ पार्टी अर्थात् इमरान खानको समर्थनमा रहेका उम्मेदवारहरूको हो।

दोस्रो स्थानमा रहेको पाकिस्तान मुस्लिम लिग (नवाज)ले ७५ सिट प्राप्त गरेको छ । त्यसैले पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी ५४ सिटका साथ तेस्रो स्थानमा रह्यो भने एमक्यूएम पाकिस्तानले १७ सिट ल्याएको थियो ।

अब सरकार गठनका लागि कुनै पनि दलको बहुमत नआएपछि सम्भावित गठबन्धन सरकारको रूपरेखा के हुन्छ ?

पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाजका नेता नवाज शरीफले आम चुनावमा विजयी घोषणा गरे र उनका भाइ शेहबाज शरीफलाई पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी, मुत्ताहिदा कौमी मुभमेन्ट पाकिस्तान, जमात उलेमा इस्लाम र अन्य दलहरूसँग वार्ता गर्न आग्रह गरे।

अर्कोतर्फ, पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफका अध्यक्ष ब्यारिस्टर गौहर खानले राष्ट्रिय सभामा सबैभन्दा बढी सिट जितेको दाबी गर्दै आफ्नो पार्टीले केन्द्र, खैबर पख्तुनख्वा र पञ्जाबमा सरकार बनाउने घोषणा गरे।

अर्कोतर्फ मुस्लिम लिग नवाज र पिपुल्स पार्टी दुवैले सरकार गठनका विषयमा दुई पार्टीबीच औपचारिक वार्ता सुरु नभएको बताए ।

यी चुनावहरू अघि, निर्वाचन आयोगले तहरीक-ए-इन्साफ पार्टीको मान्यतालाई अस्वीकार गरेको थियो र यसको चुनाव चिन्ह ब्याट रद्द गरेको थियो। त्यसैले इमरान खानको पार्टीका एक सदस्यले स्वतन्त्र उम्मेदवारको रुपमा चुनाव लडेका थिए ।

पाकिस्तानको निर्वाचन नियम अनुसार सबै निर्वाचित स्वतन्त्र उम्मेदवारहरूले नतिजा घोषणा भएको तीन दिनभित्र कुनै पनि पार्टीमा प्रवेश गर्ने अवसर पाउनेछन्, त्यसपछि उनीहरूको सदस्यता स्वतन्त्र रूपमा रहन्छ।

यसैलाई ध्यानमा राख्दै पाकिस्तान तहरीक-ए-इन्साफले आफ्ना सबै स्वतन्त्र विजयी उम्मेदवारहरूले विधानसभामा सानो दलमा सामेल हुन र सरकार गठनको प्रस्ताव राख्न सक्ने संकेत गरेको छ।

सन् २०२२ मा इमरान खानको नेतृत्वमा रहेको तेहरिक-ए-इन्साफ पार्टीको सरकारको पतनपछि पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाज, पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी, मुत्ताहिदा कौमी मुभमेन्ट, जमीयत उलेमा-ए-इस्लाम र अन्य दलहरूले पाकिस्तान प्रजातान्त्रिक आन्दोलनको रूपमा काम गर्नेछन्। डेढ वर्ष, तर सरकारमा सँगै बसेका छन् ।

तर, अहिलेसम्म यीमध्ये कुनै पनि दलले पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाजसँग मिलेर सरकार बनाउने घोषणा गरेका छैनन् । चुनावी अभियानका क्रममा पाकिस्तान मुस्लिम लिग नवाज, पाकिस्तान पिपुल्स पार्टी, जमियत उलेमा-ए-इस्लाम र मुत्ताहिदा कौमी मुभमेन्ट पाकिस्तानले पनि एकअर्काको आलोचना गरेको देखियो।